Dünyada muadili çok olmasına rağmen hiçbir siyah çaya benzemeyen Seylan çayını bilmeyenimiz yoktur. Dünyanın en çok çay ihraç eden ülkesi Sri Lanka ve onunla özdeşleşen Seylon çayından bahsediyoruz. Hindistan’ın hemen güneyinde yer aldığı için dört bir yanı Hint Okyanusuyla çevrili bu tropik adada Dünyaya nam salan seylan çayı (ceylon tea) yetişiyor.
Uzmanlar Seylan çayının diğerlerinden farkını şöyle dile getiriyorlar: “Sri Lanka, Hint Okyanusu ile çevrili bir yer. Haliyle oldukça serin bir iklimi var. Buraya “Küçük İngiltere” diyorlar, zira hava şartları İngiltere’yi anımsatıyor. Adanın etrafı plaj kumlarıyla çevrili, bu da adanın serin kalmasına zemin hazırlıyor ve muhteşem çay doğanın harikası olarak sofralarımıza geliyor.”
Çay üretiminde en dikkat çeken yer, eskiden başkent olan Kandy… Kandy’de tam 10 çeşit çay üretilebiliyor. Bunlardan en yoğun çalışan fabrika 1940 yılında kurulan Embilmeegame. Çaylarını sayısı 300’ü geçen küçük ölçekli çay üreticisinden alan fabrika 10 farklı çeşit çay üretip fabrikanın en üst katındaki ziyaretçi salonunda satışa sunuyor. Bu fabrikada size çay üretim süreci hakkında bilgi de sunuyorlar.
Sri Lanka demek Seylon çayı demek!
Sri Lanka ve çay kelimeleri öyle iç içe geçmiş ki ülkenin hemen her şehrinde çay tarlaları ve fabrikaları görmek olası. Yani adı tarih boyunca birkaç değişen ülkenin değişmeyen tek nesnesi : Seylan çayı
Burayı ilk keşfeden Arapların hayran kalması sonucu “beklenmedik şeyler bulmak” anlamına gelen Serendip adası yıllar sonra Seylan kelimesiyle yer değiştirmiş. Şimdiki adı olan Sri Lanka ismi ise 1972’den beri kullanılıyor.
Çay adası Sri Lanka’nın sadece çayı değil doğal güzellikleri ve havası da meşhur. Burayı cazip kılan bir özellik de “Adem Tepesi” Bir rivayete göre, Hz. Adem cennetten kovulunca başkent Kolombo yakınlarında bulunan Adam’s Peak’e (Adem Tepesi) düşmüş. Bu rivayeti güçlendiren bir de ayak izi var ki görülmeye değer. Gerçek veya değil bilemeyiz ama bir gerçek var ki Adam’s Peak’teki ayak izi farklı dini ve etnik grupları buluşturan önemli bir merkez olarak binlerce turiste ev sahipliği yapıyor..
Organik Çay Hasadı: Seylon Çayı
Muson yağmurlarının hiç eksilmediği okyanus esintili bu adada tamamen organik yetişen çaylar, geleneksel yöntemlerle yani elle toplanıyor. Ada sakinlerini çay hasadında alet kullanılmamasını şöyle açıklıyorlar: “Çay hasadında makine kullanılınca istenmeyen genç ve sert dallar da toplanmış oluyor. Bunu önlemek için çayı gözümüzle görerek topluyoruz.”
İşte bu kaliteli çaylar Avrupa’da Mevlana Seylan Çay olarak 40 yıldır sofralarınıza geliyor. Bilhassa Almanya’da 40 yıldır en çok satılan seylon çayı olan Mevlana Çay tozdan arındırılmış haliyle bütün Seylan çaylarından ayrılmış durumda.
Bir bilgi daha verelim. Yeşil çay ve siyah çay sadece renk farkını oluşturmuyor. Aynı yapraklardan üretilse de farklı işlemlerden geçen iki farklı çaydan söz ediyoruz. En gözde ürün olan Siyah çay(special black tea) en genç çay yapraklarından seçiliyor ve özel işlemlerden geçerek hazırlanıyor. Bu nedenle fiyatı da en pahalı ürün.
Bu arada tüm çaylar 4 farklı pres makinasında işlem görerek fermantasyon için uygun mekanlara gönderiliyor. Dört bir yanda kurulmuş fanlardan su püskürtülüyor ki bu su, çayın rengini ve kokusunu değiştiriyor. Bu aşamadan sonra çay kurutuluyor ve siyah mı yeşil mi olacağına karar veriliyor.
